Podczas zwiedzania woj. śląskiego dotarliśmy do reprezentacyjnej kamienicy z bardzo długimi oficynami, wzniesionej pod koniec XIX wieku dla bogatej, żydowskiej rodziny Cukiermanów położonej w alei Kołłątaja 24 w Będzinie.
Nuchim Cukierman w latach międzywojennych rozbudowywał kamienicę, aż do placu 3-go Maja, tworząc podwórko nazywane „Brama Cukermana”. Na pierwszym piętrze w jednej z tych oficyn, utworzył Dom Modlitwy dla swojej licznej rodziny i całej społeczności zamieszkującej Bramę Cukermana.
Okazało się, iż od 10 marca 2009 roku Domem Modlitwy opiekuje się Fundacja Brama Cukermana w Będzinie, utworzona z inicjatywy Karoliny i Piotra Jakoweńko, a po telofonicznym umówieniu się, istnieje możliwość jej zwiedzenia. Naszym gospodarzem i przewodnikiem po domu modlitwy był Pan Andrzeja Ciepał.
Pokazał i opowiedział nam o zrewitalizowanych polichromiach, które przedstawiają:
-ołtarz z 12 chlebami pokładnymi, poniżej których znajduje się napis לחם הפנים co znaczy chleby pokładne,
-menora,
-panorama Jerozolimy,
-groby królewskie domu Dawida,
-instrumenty muzyczne, wśród których widoczne są skrzypce i klarnet.
Dowiedzieliśmy się ponadto, że na terenie Będzina przed II wojną światową znajdowała się Wielka Synagoga oraz około 80 prywatnych domów modlitwy. II Wojna Światowa i okupacja hitlerowska w tragiczny sposób zakończyła trwającą kilka wieków historię będzińskich Żydów. Niemal cała społeczność została wymordowana, a cały jej majątek został zagrabiony. Bożnice zostały zburzone albo adaptowane na pomieszczenia gospodarcze i mieszkalne. Podobny los spotkał Dom Modlitwy w Bramie Cukermana. W roku 2007 resztki malowideł ściennych zdobiących niegdyś ściany bożnicy, ponownie ujrzały światło dzienne. Uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Będzinie, pod kierunkiem Adama Szydłowskiego, ówczesnego pracownika Urzędu Miasta w Będzinie, odsłonili oblicze dawnego Domu Modlitwy spod grubych warstw farby.
Impulsem do powstania Fundacji Brama Cukermana była potrzeba uratowania żydowskiego domu modlitwy. Dzięki jej staraniom polichromie zostały wpisane do Rejestru Zabytków Województwa Ślaskiego i latem 2009 r. grupa doświadczonych konserwatorów sztuki pod kierunkiem Agnieszka Trzos przeprowadziła, trwającą 2 miesiące, operacje renowacji malowideł. Prace renowacyjne zrealizowano z udziałem środków Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach.
